گزارش نشست علمي درون گروهي اديان

اين نشست صميمي و علمي در روز سه شنبه مورخه 1402/11/22 ساعت 19-20:15 برگزار شد. در ابتداي جلسه با تلاوت آياتي از كلام الله مجيد، به نورانيت  جلسه افزوده شد.

محور گفتگو و نشست اهداف بلند و رسالت گروه اديان و سياستهاي وصول به آن بود. در ادامه از دوستان تقاضا شد در هر يك از اهداف سه گانه كه مي توانند در امر پژوهش با گروه همكاري نمايند.

 

در ابتدا جناب آقاي دكتر حسني مدير گروه اديان از حضور دوستان در نشست قدرداني و تشكر نمود و اعياد پيش رو را به همه عزيزان تبريك گفت. در ادامه ايشان به طرح اهداف گروه اديان پرداختند.

باتوجه‌به اهداف مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره و بر اساس فرمايش مرحوم علامه مصباح يزدي اعلي­ الله­ مقامه كه «نعمت­هاي بي‌شمار و فوق‌العاده‌اي كه خداوند متعال در اين عصر (انقلاب اسلامي ايران) به جامعه مسلمان اين سرزمين ارزاني داشته، تكاليف سنگيني را به همراه آورده كه از بزرگ‌ترين آنها تلاش براي معرفي صحيح اسلام و بيان مقام والاي آن در ميان ساير اديان است و اين تكاليف بر دوش دانشمندان به‌ويژه دانش‌پژوهان حوزه علميه قم سنگيني مي­كند و تأسيس رشته خاصي براي بررسي اديان و مذاهب و مقايسه بين آنها را مي­‌طلبد كه متأسفانه تلاش درخوري در اين زمينه صورت نگرفته است و بايد اعتراف كرد كه سهم پيشينيان ازاين‌گونه خدمات فرهنگي بسي بيشتر از معاصرين است»، و با مشورت­هايي كه با تك‌تك اعضاي هيئت‌علمي گروه صورت‌گرفته است، و در جلسات شوراي علمي به تصويب رسيده است. اهداف راهبردي كه مي‌توان براي گروه در نظر گرفت به‌قرار ذيل مي‌باشد.

 هدف اول: اسلامي‌سازي علم‌الاديان

از آنجايي‌كه علم‌الاديان موجود، همانند ديگر علوم‌انساني علمي جديدالتأسيس، داراي مباني و پيش‌فرض‌ها، اصول، ويژگي‌­ها و رويكردهاي خاص است كه توسط انديشمندان غربي بنيان‎­گذاري شده است و از سوي ديگر قبل از شكل­‌گيري علم‌الاديان جديد، در جوامع اسلامي علم مللي وجود داشت كه به مباحث ادياني مي‌پرداخت و مجموعه دست‌­آوردهاي و پژوهش‌هاي آنها درذيل علم كلام قرار نمي‌­گرفت؛ بلكه با عنوان ملل و امثال آن شناخته مي‌‎­شد و داراي مباني، اصول، ويژگي‎­ها و رويكردهاي خاص بود، يكي از اهداف اصلي گروه اديان مي‌­تواند توصيف، تحليل و بازخواني و نقد اين دو مجموعه و اتخاذ رويكردي مناسب براساس مباني و پيش فرض‌ها و اصول مورد پذيرش باشد.

ايشان در ادامه افزودند: بعد از اين مرحله و با توجه به رويكرد مورد پذيرش، محققان گروه، ديدگاه اسلامي در رابطه با اديان را از انبوه آيات و رواياتي كه به موضوعات ادياني پرداختند، مي‌توانند استخراج و عرضه نمايند. از آنجايي‌كه ميراث غني از تحقيقات و مطالعات علماي اسلامي در رابطه‌ با اديان در اختيار داريم، احياء اين سنت و ميراث گران‌ قيمت، از ديگر فعاليت‌هاي آموزشي و پژوهشي مي‌تواند باشد كه در ذيل هدف اسلامي‌سازي علم‌الاديان جاي مي­‌گيرد. علاوه بر اينكه كمك به ديگر گروه‎­ها در اسلامي‌سازي علوم انساني در ذيل همين هدف مي‌گنجد و مدنظر هم است.

هدف دوم: اسلام شناسي

مدير محترم گروه اديان در ادامه يكي ديگر از اهداف آموزشي و پژوهشي كه مي‌توان براي گروه اديان تعريف كرد، اسلام‌شناسي است. در هدف نخست معمولاً به اديان ديگر پرداخته مي‌شود؛ اما در اين هدف، اسلام به‌عنوان يك دين، مورد مطالعه و تحقيق قرار مي­‌گيرد تا بتوان آن را در عرصه بين‌المللي عرضه كرد كه لازمه آن، اولاً: شناخت و نقد و بررسي آنچه درباره اسلام توسط مستشرقان و حتي ديگر مسلمانان در جهان مطرح مي‌باشد و ثانياً: ارائه ديدگاه درست دراين‌رابطه است.

هدف سوم: مقابله با جريانات انحرافي

بدون شك يكي از اهداف مهمي كه گروه اديان و دانش‌آموختگان آن مي‌توانند بر عهده بگيرند، دفاع از اسلام و مكتب اهل‌­بيت عليهم‌السلام در قبال اديان، مذاهب و گروه‌­ها و معنويت­‌هاي انحرافي و نوظهور است كه گستره بسيار گسترده دارد. در حقيقت اين هدف از سويي مي‌تواند امتداد اجتماعي هدف اول به حساب آيد. بدون شك برآورده‌كردن هريك از اين اهداف، استلزامات آموزشي و پژوهشي خاص به خود را دارد كه بايد فراهم كرد. در اينجا جناب آقاي دكتر حسني تز كليه فارغ التحصيلان دعوت نمود براي پيشبرد اين اهداف با گروه همكاري نمايند.

 

در پايان نشست برخي از فارغ التحصيلان سوالات و ابهاماتي داشتند كه در جلسه مطرح شد و جناب آقاي دكتر حسني به آناها پاسخ دادند.