شناسه Doi مقاله:
10.22034/jrr.2021.251731.1784
نویسندگان:
بخشی فعله محمد , منفرد مهدی , جوادی محسن
چکیده:
یکی از مسائل مهم در عرصه دین، دست‌یابی به فهم درست نوشتار و گفتار دینی است. فهم نادرست آن، به تفرقه، انحراف و حتی روی‌گردانی از دین خواهد انجامید. در سنت اسلامی، ابن‌رشد با نظریه تأویل و در سنت یهودی، اسپینوزا با نظریه تفسیری (هرمنوتیکی) خاص خود، به نحو جدّی به این مسئله پرداخته‌اند. به رغم اختلاف در برخی مبانی، ساز و کاری که آن دو مطرح کرده‌اند در چگونگی دست‌یابی به فهم صحیح متون دینی، از قرابت و مشابهت فراوانی حکایت دارد. باور به دو دسته متون پنهان و آشکار، بازگرداندن متون پنهان به آشکار، حمل بر ظاهر متن، توجه ویژه به دستور زبان مبدأ، پرهیز از دخالت‌دادن پیش‌فرض‌ها و پیش‌داوری‌ها، جست‌وجوی شواهد درون‌متنی، توجه به مناسبت برای رهایی از تعارض و بهره‌جستن از روش‌های علوم طبیعی، از جمله ساز و کارهای مشترک این دو فیلسوف عقل‌گرا است. در این مقاله می‌کوشیم ابتدا به گونه توصیفی، تبیینی از ساز و کارهای یادشده مطرح کنیم و سپس به گونه‌ای مقایسه‌ای، وجوه متعدد هم‌زبانی این دو فیلسوف را در این مسئله نشان دهیم.
نمایه نشر:
بخشی فعله محمد , منفرد مهدی , جوادی محسن . (2021). روش فهم متون دینی در اندیشه ابن‌رشد و اسپینوزا. پژوهش های ادیانی, 17(9), 195-214 DOI: 10.22034/jrr.2021.251731.1784
