نویسندگان:
پورمحمدی نعیمه , طاهری سید صدرالدین
چکیده:
مقارنهگرایی (اکازیونالیزم) عبارت است از نفی رابطه علیت و نشاندن اراده و فعل خدا در جای آن، که دستاورد مهم فیلسوفان دکارتی (از دکارت تا لایبنیتس) محسوب میشود. واقعیت آن است که این اندیشه در کلام اشعری نیز به عنوان اندیشهای محوری و مرکزی حضور دارد و پایه طبیعیات و حتی الاهیات آنهاست. اشاعره با طرح نظریه «عادتالله»، قانون «العرض لایبقی زمانین»، ماهیت عرضی نفوس، سببیت خدا در معرفت و نظریه «کسب»، در واقع اراده و فعل الاهی را جایگزین رابطۀ علیت میکنند. این مقاله در نظر دارد با اخذ ساختار و ادبیات فلسفی دکارتیان، اندیشه مقارنهگرایانه کلام اشعری را عرضه کند. چهار ساحت طبیعت، رابطه نفس و بدن، معرفت انسان و اختیار انسان، زمینههای مناسبی برای مطالعۀ مقارنهگرایی در مکتب دکارتی و اشعری است.
نمایه نشر:
پورمحمدی نعیمه , طاهری سید صدرالدین . (2013). مقارنهگرایی (اکازیونالیزم) درمکتب دکارتی و اشعری. پژوهش های ادیانی, 1(1), 31-49