معنویت‌گرایی جدید پدیده‌ای جهانی است که ریشه در تحولات دینی،‌ سیاسی و فرهنگی جهان دارد. محققان در بررسی دلایل ظهور چنین پدیده‌ای، به عواملی چون پیشرفت تکنولوژی ارتباطات، مدرنیته، چالش‌های فکری و اعتقادی مقابل ادیان نهادینه و مطالبات جمعی در قالب دفاع از آزادی عقیده و دین اشاره دارند. اما این نوع تحلیل‌ها در سطح کلان و بدون توجه به خود کنشگر یا با کم‌توجهی به او انجام شده است. این مقاله در سطح خرد به یک بُعد از ابعاد گرایش به جنبش نوپدید دینیِ (New Religious Movement) اکنکار (Eckankar) در تهران محدود است که در آن نویسندگان می‌کوشند با تکیه بر نظریه «محرومیت» (Deprivation Theory) و نزدیک‌شدن به ذهنیت کنشگر، درکی جدیدتر از چرایی گرایش به این جنبش را حاصل کند. داده‌ها با دو روش بررسی منابع موجود و مصاحبه عمیق با گروندگان به اکنکار نشان می‌دهند گروندگان در یک یا چند حیطه از زندگی فردی و اجتماعی خود، خلأ و محرومیتی را احساس کرده‌‌اند؛ از این‌رو به اکنکار پیوسته‌اند که آن را نوعی جبران‌کننده در برابر احساس محرومیت یافته‌اند.