شما اینجا هستید

مبانی معرفت‌شناختی آشتی میان ادیان

    شناسه Doi مقاله: 
    10.22111/jrm.2023.45446.1124
    نویسندگان: 
    خادم زاده مقدم جواد, نورمحمدی مریم
    چکیده: 
    ایجاد اتحاد و صلح میان ادیان و مذاهب نیازمند مبانی تئوریک است و پلورالیسم دینی بهترین مبنا محسوب می­شود هر چند خود با مشکلات مبنایی مواجه است. مهم‌ترین اشکالی که در باب پلورالیسم حقانیت واردشده، نسبیت در حقیقت است. با تغییر مبنای معرفت‌شناختی خود و تئوری انطباق و نسبیت به تئوری پراگماتیسم می‌توان برای پلورالیسم دینی مبنای تئوریکی فراهم کرد که اشکالات کمتری به آن وارد شود و از مزایای عملی و اجتماعی آن سود برد. مبانی عمیق تئوری­ها اثبات ناپذیرند و ما صرفاً با یک انتخاب مواجهیم و در این بحث پراگماتیسم انتخاب ماست. طبق این نظریه ملاک صدق تصورات و تصدیق ها، فایده­ی عملی آن­ها می­باشد. بطور­کلی در باب اختلافات دینی و مذهبی پرسش­هایی مطرح شده که در پاسخ به آن­ها سه نظریه­ی انحصار گرایی، شمول گرایی و تکثر­گرایی ارائه گردیده که دارای مبنای معرفت­شناختی مشترکی می­باشند. این اشتراک تئوری مطابقت از نظریه­های سه­گانه ی مطابقت، انسجام­گرایی و فایده­گرایی در صدق است که بر مبنای آن (مطابقت) تصور یا تصدیقی صادق است که مطابق با واقع باشد و عدم انطباق صورت ذهنی با واقعیت خارجی سبب جهل و خطا شود. موافقان و مخالفان پلورالیسم همگی قائل به این نظریه هستند. ما در این پژوهش از مفهوم فایده در پراگماتیسم ابهام زدایی می­کنیم و فایده و ضرر را به لذت و رنج تعبیر می­کنیم تا با توجه به این معانی اشکالات وارد شده بر آن حل گردد.
    سال نشر: 
    2023
    نمایه نشر: 
    خادم زاده مقدم جواد, نورمحمدی مریم. (2023). مبانی معرفت‌شناختی آشتی میان ادیان. مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی, 1(7), 232-248 DOI: 10.22111/jrm.2023.45446.1124
    لینک مقاله: 
    لینک فایل مقاله: 
    منبع: 
    نوع منبععنوان منبع
    نشریه\
    نوع مقاله: 
    چکیده مقالات نشریات